Nieuwe afspraken over geheimhouding nabij

Marcel

Nieuwe afspraken over geheimhouding nabij

MArcelNieuwe afspraken over geheimhouding nabij

Namens de fractie ben ik al geruime tijd bezig met “geheimhoudingen”. Op gebruikelijke en soms ook ongebruikelijke weg heb ik geprobeerd om schijnbaar willekeurig opgelegde status van vertrouwelijkheid op bepaalde dossiers van tafel te krijgen. Een langslepende zaak, maar het einde is mogelijk in zicht! De raad buigt zich waarschijnlijk volgende maand over een initiatief raadsvoorstel dat ik namens fractie Gemeentebelang heb uitgewerkt. Duidelijke afspraken, waardoor raadsleden in staat worden gesteld om onder strikte voorwaarden externe deskundigheid in te schakelen bij de beoordeling van belangrijke dossiers. Dit zou een enorme stap vooruit zijn. Niet voor niets worden we nauwlettend door de (landelijke) media gevolgd. Zie http://www.radio1.nl/item/243765-23 en  http://www.binnenlandsbestuur.nl/bestuur-en-organisatie/nieuws/raadsleden-ontevreden-over-geheimhouding-stukken.9453810.lynkx

De fractie van Gemeentebelang heeft zich altijd ingezet om maximale transparantie van besluitvorming door de gemeenteraad te bereiken. Dat heeft de afgelopen jaren menig raadsdebat opgeleverd. In de afweging of bekrachtigen van door het college opgelegde geheimhouding terecht is, is het belangrijk een zorgvuldige afweging te maken tussen het belang van openbaarheid van bestuur en het belang om bepaalde informatie geheim te laten zijn. Voor raadsleden is dit per definitie een lastige afweging, omdat vaak moeilijk te beoordelen is wat de precieze gevolgen zijn van het opleggen van geheimhouding en bovendien is het vaak lastig te bepalen of de geheimhouding terecht wordt opgelegd. Veelal ontbreekt een goede argumentatie over het waarom van de geheimhouding. Verder wordt vaak voor een heel stuk geheim, terwijl geheimhouding maar betrekking heeft op enkele alinea’s. Veiligheidshalve stemt de raad (zeker de collegepartijen) daarom meestal maar in.

Er zijn gemeenten waar slechts bij hoge uitzondering stukken aan de openbaarheid worden onttrokken, in Deventer komt dit echter regelmatig voor (vanaf januari 2007 is er 40 maal geheimhouding bekrachtigd en slechts 2 maal opgeheven).

Behalve het belang van openbaarheid van bestuur voor de inwoners van Deventer, is er ook een verantwoordelijkheid voor het individuele raadslid om zorgvuldig tot een gewogen standpunt en besluit te komen. Sterker, van een gekozen volksvertegenwoordiger mag verwacht worden dat deze zich goed informeert en zo tot een goed onderbouwd standpunt komt. Omdat kwesties waarover de raad een besluit moet nemen in sommige gevallen, zodanig complex zijn, is het niet ongebruikelijk om derden te raadplegen. Zo is het beter mogelijk om tot een gedegen standpunt te komen. Wanneer het echter geheime documenten of informatie betreft, is de mogelijkheid om derden te raadplegen er niet.

Concreet was voor mij de besluitvorming over het stadhuiskwartier zo’n dossier waarin er behoefte was om extern advies in te winnen om zo tot een goede beoordeling van geheime documenten te komen. Dit bleek door de opgelegde geheimhouding niet mogelijk. Daarop ben ik (in samenspraak met fractie) een juridische procedure gestart met als doel de geheimhouding op bepaalde documenten op te heffen. Inmiddels hebben procedurele kwesties ertoe geleid dat dit gaat lijken op een slepende kwestie.

Door de aandacht voor geheimhoudingen in Deventer ligt er inmiddels een toezegging van het college om voor eind dit jaar een raadsvoorstel aan te bieden inzake opheffing geheimhoudingen, waarbij dat niet meer aan de orde is.

Naar verwachting kan er van een groot deel van de nu nog geheime dossiers, de stempel geheim eraf.

Hoe verder? Middels een initiatief raadsvoorstel namens fractie Gemeentebelang, hopen we tot een voor iedereen werkbare, maar ook met de nodige waarborgen omklede procedure te komen inzake het raadplegen van een externe, onafhankelijke “erkend” deskundige bij geheime dossiers. Het initiatief raadsvoorstel beoogt raadsleden in staat stellen om, indien dat door hen nodig wordt geacht, onder strikte voorwaarden externe deskundigheid in te schakelen bij de beoordeling van geheime documenten of informatie, met als doel te kunnen komen tot een goed onderbouwd standpunt.

Naar verwachting komt is het initiatief raadsvoorstel medio januari 2015 klaar voor behandeling in de raad. Ik zal u op de hoogte houden.

Marcel Elferink